استان اردبیل :
این استان از قسمت شمالی به دشت مغان و رود ارس محدود و از جنوب به خلخال و کلور و هشتجین و از غرب به نیر و از شرق نمین و به مرکزیت اردبیل واقع شده است .
شهر های استان اردبیل :
شهرهای استان اردبیل عبارت اند از اردبیل ، خلخال ، پارس آباد ، گرمی ، نمین ، نیر ، مشکین شهر ، کیوی، کلور، جعفر آباد ، اصلاندوز ، سرعین ، رضی ، مرادلو
استان اردبیل یکی از استانهای ایران است که در شمال غربی این کشور در منطقه آذربایجان ایران واقع شده است. مساحت این استان ۱۷۹۵۳ کیلومتر مربع (حدوداً ۱٫۰۹ درصد از مساحت کل کشور) و جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ برابر یک میلیون و ۲۴۹ هزار نفر میباشد. مرکز این استان کلان شهر اردبیل است و بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل ۱۰ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۱ شهر و ۶۶ دهستان می‌شود. در ۲۲ دی سال ۱۳۷۱ لایحه استان شدن اردبیل در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و این استان در ۲۳ فروردین سال ۱۳۷۲ به استان واحد تبدیل شد .
استان اردبیل یکی از مناطق گردشگری در ایران است. یکی از ویژگی‌های این استان آب و هوای مطبوع و خنک این منطقه در فصل‌های بهار و تابستان است. مجتمع‌های آبگرم سرعین در ۲۲ کیلومتری غرب شهر اردبیل یکی از مشهورترین مناطق گردشگری استان اردبیل است که در فصل‌های گرم -به خصوص تابستان- میزبان ده‌ها هزار نفر گردشگر از اقصی نقاط ایران و کشورهای خارجی است. سرعین اردبیل بیش‌ترین تعداد هتل و هتل آپارتمان‌ها را با جمعیت نسبتاً کم ساکن در خود در مقایسه با سایر مناطق گردشگری ایران دارد.
مردم
اکثر ساکنان استان اردبیل را آذربایجانی‌ها تشکیل می‌دهند که به زبان ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند. تالش‌ها دیگر ساکنان اردبیل که در برخی روستاهای عنبران نمین هستند که به زبان تالشی سخن می‌گویند.در بخش‌هایی از شهرستان خلخال (در جنوب استان) تات‌ها سکونت دارند و زبان تاتی به همراه زبان ترکی آذربایجانی رایج است.[
جغرافیا
استان اردبیل یکی از استانهای شمال غربی ایران محسوب می‌شود. این استان از شمال به جمهوری آذربایجان، از سمت غرب به استان آذربایجان شرقی، از سمت شرق به استان گیلان کوه‌های تالش و از سمت جنوب به استان زنجان محدود شده‌است.استان اردبیل، طبق آخرین تقسیمات کشوری، از ۱۰ شهرستان، ۲۹ بخش، ۲۶ شهر و ۶۶ دهستان، تشکیل یافته‌است.
کوهستان ساوالان
کوهستان سبلان در شمال شهر اردبیل و در فاصله حدودا30 کیلومتری آن واقع شده‌است.این کوهستان دارای پوشش گیاهی متنوعی است و بیش از ۳۰۰۰ گونه گیاهی در آن شناسایی شده‌است.این کوه، یکی از آتشفشانهای خاموش کشور محسوب می‌شود و ارتفاع بلندترین قله این کوه که سلطان ساوالان نام دارد، ۴۸11 متر از سطح دریا میباشد. و دومین قله مرتفع کشور بعد از دماوند میباشد
ارتفاعات واقع در این استان عبارت‌اند از:
- کوهستان سبلان
- کوه آق داغ
- کوه عجم
- کوهستان باغرو (تالش)
- کوه صلوات داغ
- کوه خروسلو
رودخانه های واقع در این استان عبارت اند از:
- بالقلی چای (داخل شهر اردبیل)
- ارس
- قزل‌اوزن
- خلخال چای
- قره‌سو
- بالهارود
- گرمی چای
- دره‌رود
- خیاوچای
- نمین‌چای
- آستاراچای
- کورائیم چای
دریاچه‌ها
دریاچه‌هایی که در استان اردبیل واقع شده‌اند عبارت‌اند از:
- دریاچه شورابیل
- دریاچه نئور
- دریاچه شورگل
- دریاچه گیلارلو (گرمی)
- دریاچه نوشهر
- دریاچه آلوچه
- دریاچه کمی‌آباد
- دریاچه ملااحمد
- مرداب قره‌سو
- سبلان
جنگل‌ها
جنگلهای حیران و منطقه نمین و اطراف جاده اسالم به خلخال و مجموعه جنگلهای ‘فندقلو پیکره سنگی بابا داوود عنبران و جنگل های نیمه پراکنده قسمت های جنوبی و شمالی سبلان وقسمتی از جنگلهای ارسباران وو جنگلهای نیمه پراکنده منطقه سرچم از جمله جنگلهای واقع در استان اردبیل هستند. روستای یایچی و کولانکوه، از بهترین مکان‌های گردشگری استان اردبیل میباشد. مانند باغ بزرگ آلوچه، سیب، گیلدیح و … میباشد٫جنگلهای واقع در منطقه حیران تا اق چای.
غذاهای محلی
عسل قیماق ، آش شیر، آش دوغ، پیچاق قیمه، کوفته، لَوَنگی، خشیل، هرا، قویماق، ترشی قرمه، ساج ایچی سبزی قرمه، آب پیاز، آش اوماج، آَش یارما، بزباش، خورش قاتق، تاس‌کباب، چیغیرتما، حلوا زرد، تر حلوا، حلوای زنجبیل، قیساوا و قیقاناق،
سوغات
قالی، مسند، سرشیر(قیماق )، کره، حلوای سیاه، آبنبات، فتیر و تخمه آفتابگردان، عسل خالص سبلان، عصاره شهدآمیز گل‌های رنگارنگ و عطرآگین طبیعت سرسبز خلخال و دامنه سبلان مشهورترین سوغات منطقه میباشد. حلوای سیاه استان به صورت معجونی از جوانه گندم و کره طبیعی نشاط بخش و مقوی است
سوغات
عسل ، قالی، مسند، سرشیر، کره، حلوای سیاه، آبنبات، شیرینیهای محلی، فتیر و تخمه آفتابگردان، عسل خالص سبلان، عصاره شهدآمیز گل‌های رنگارنگ و عطرآگین طبیعت سرسبز خلخال مشهورترین سوغات منطقه میباشد. حلوای سیاه استان به صورت معجونی از جوانه گندم و کره طبیعی نشاط بخش و مقوی است
